History 6 : Alessandro Scarlatti

อเลสแซนโดร สคาร์ลัตตี (Alessandro Scarlatti)

นักประพันธ์เพลงยุคบาโรค ชาวอิตาเลียน เกิดเมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม ค.ศ. 1660 ที่เมืองพาเลอร์โม (Palermo) นครหลวงของซิซิลี (Sicily) และเสียชีวิตเมื่อวันที่ 24 ตุลาคม 1975 ที่เมืองเนเปิลส์

ประวัติการเรียน
เขาเกิดมาในครอบครัวที่เป็นนักดนตรีโดยอาชีพ พี่น้องของเขาล้วนแล้วแต่เป็นนักดนตรีด้วยกันทั้งสิ้น จึงทำให้หนูน้อยอเลสแซนโดรเล่นดนตรีตามเขาด้วย และในจำนวน 7 คนพี่น้องนั้น อเลสแซนโดรนับว่าเป็นผู้มีพรสวรรค์มากกว่าใคร เพราะ ต่อมาภายหลังเขาเป็นได้กลายเป็นนักดนตรีที่มีชื่อเสียงโด่งดังเป็นที่ประจักษ์โดยทั่วไป

ชีวิตในตอนปฐมวัยของเขา ไม่มีใครทราบแน่ชัดนัก ทราบเพียงแต่ว่าเขาเดินทางไปยังกรุงโรมเมื่อ ค.ศ. 1627 ขณะที่มีอายุเพียง 12 ขวบ ได้เข้าเรียนวิชาดนตรีกับครูคนหนึ่งชื่อ คาริสซิมิ (Giacomo Carissimi ค.ศ. 1605-1674) นักแต่งเพลงที่มีชื่อเสียงชาวอิตาเลียน และเป็นบุคคลสำคัญในยุคเริ่มต้นของเพลงประเภท Oratorio และ Cantata อเลสแซนโดรเรียนกับครูผู้นี้อยู่เพียง 2 ปี ครูท่านก็ถึงแก่กรรม เขาจึงได้ไปเรียนกับโจวานนี เลเกรนซี (Giovanni Legrenzi ค.ศ. 1626-1690) และอเลสแซนโดร สตราเดลลา

ประวัติการทำงาน
อเลสแซนโดร สคาร์ลัตตี เริ่มมีชื่อเสียงปรากฏขึ้นเป็นครั้งแรกเมื่อเขานำอุปกรณ์เรื่อง L’errore Innocente (หรือ Gli equivoci nel sembiante) ซึ่งแต่งขึ้นเอง ออกแสดงเป็นครั้งแรกที่กรุงโรม เมื่อ ค.ศ. 1679 จากการแสดงอุปกรณ์ในครั้งนี้ เป็นผลให้พระราชินีคริสตินาแห่งสวีเดน (Queen Christina of Sweden) ซึ่งประทับอยู่ในกรุงโรม ทรงสนพระทัยในตัวเขามาก จึงได้ตกลงว่าจ้างเขาให้เป็นผู้กำกับวงดนตรีประจำโรงละครส่วนพระองค์ อเลสแซนโดรทำงานให้พระนางคริสตินาเป็นเวลา 4 ปี ตั้งแต่ ค.ศ. 1680-1684 และได้แต่งเพลง L’onesta negli amori (ค.ศ. 1680) Il Pompeo (ค.ศ. 1683) และหลังจากนั้นเขาก็ได้เดินทางไปเมืองเนเปิลส์ (Naples) และเปิดการแสดงเพลง Il Pompeo ที่นั้นเมื่อ ค.ศ. 1684 หลังจากแสดงเรื่องนี้แล้ว เขาก็ได้รับตำแหน่งผู้กำกับวงดนตรีของราชสำนักเมืองเนเปิลส์ ทำงานตั้งแต่ ค.ศ. 1684-1702 ในระหว่างที่อยู่กรุงโรมนั้น เขามีครอบครัวแล้ว มีลูก 5 คน ชาย 3 คน หญิง 2 คนและเมื่อย้ายมาอยู่เมืองเนเปิลส์ได้เพียงปีเดียว เขาก็ได้ลูกคนที่ 6 เป็นชาย ซึ่งเขาได้ตั้งชื่อว่า โดเมนีโค สคาร์ลัตตี (Domenico Scarlatti) ซึ่งต่อมาก็เป็นนักดนตรีที่มีชื่อเสียง ซึ่งจะได้กล่าวถึงต่อไป

อเลสแซนโดทำงานอยู่ที่ราชสำนักเมืองเนเปิลส์เป็นเวลานานถึง 18 ปี จึงลาออกไปอยู่ที่ฟลอเรนซ์ (Florence) ในระหว่างปี ค.ศ 1702-1703 โดยทำงานเป็นนักแต่งเพลงประจำโรงละคร อุปกรณ์ของเจ้าชายเฟอร์ดินันโด ที่ 3 เดอ เมดิซี (Prince Ferdinando III de Medici) แห่งทุสคานี (Tuscany) ทำงานอยู่ได้ปีเดียวก็ย้ายกลับไปอยู่ที่โรมอีกและได้ตำแหน่งเป็นครูผู้ควบคุมหมู่นักร้องเด็ก ๆ ในโบสถ์ (Choirmaster)ซันตามาเรียในกรุงโรม (Santa Maria Maggiore in Rome) สืบต่อจาก Ant.Foggia ในขณะเดียวกันก็ได้เป็นนายวงดนตรีให้แก่ คาร์ดินัล ปิโตร ออตโตโบนี (Cardinal Pietro Ottoboni) ค.ศ. 1709 จึงย้ายครอบครัวไปอยู่ที่เมืองเนเปิลส์อีกระยะหนึ่ง และได้ไปเป็นผู้กำกับวงดนตรีให้แก่ออสเตรียน ไวซ์รอย (Austrian Viceroy) จนกระทั่งได้ดำรงตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการของสถาบันการดนตรี Conservatory di Sant’ Onofrio และในขณะเดียวกันก็ได้เป็นครูสอนดนตรีให้แก่สถาบันการดนตรีซันมาตาเรียดิลอเรโท (Conservatorio di Santa Maria di Loreto) อีกด้วย ต่อมาในปี ค.ศ. 1719 กลับมาที่โรมอีกครั้งและอยู่ที่นี่ประมาณ 5 ปี เมื่อถึง ค.ศ 1723 จึงเดินทางไปอยู่เนเปิลส์อีก 2 ปี จนกระทั่งถึงแก่กรรม

History 5 : Chaconne, Passacaglia

Chaconne

Chaconne เป็นชื่อเรียกรูปแบบของบทเพลงชนิดหนึ่งที่เป็นบทเพลงแปรทำนองและเป็นเพลงประเภทเต้นรำหรือเป็นบทเพลงบรรเลงของฝรั่งเศสที่ได้รับความนิยมมากในยุคบาโรค (Baroque) ต้นกำเนิดนั้นคือเพลงเต้นรำ Latin America และเป็นที่นิยมในประเทศสเปนและอิตาลีในช่วงศตวรรษที่ 17 แต่ในที่สุดก็เป็นชื่อของรูปแบบของบทเพลง (Musical Form)

Chaconne ถือว่าเป็นหนึ่งในรูปแบบของกลุ่ม Variations form หมายถึงการใช้การแปรเป็นหลักในบทเพลง เป็นสังคีตลักษณ์ที่โครงสร้างไม่แบ่งเป็นตอนต่างๆ แต่บทเพลงสามารถดำเนินไปได้ด้วยการแปรทำนองที่นำเสนอครั้งแรก โดยแปรอย่างต่อเนื่องหลายครั้ง รูปแบบอื่นที่อยู่ในกลุ่มนี้เช่นเดียวกับ Chaconne ได้แก่ Chorale prelude, Passacaglia, Ground, Ostinato, Free variations แต่ Chaconne จะมีความคล้ายคลึงกับ Passacaglia มากที่สุดแทบจะแยกไม่ออกแต่ ซึ่ง Passacaglia มีจังหวะช้ากว่าเล็กน้อย

Chaconne มีจังหวะค่อนข้างช้าในอัตราจังหวะสามมีแนวเบสยืนพื้นหรือการดำเนินคอร์ดยืนพื้นความยาวประมาณ 4 หรือ 8 ห้อง ซึ่งเล่นซ้ำไปมาหลายครั้งอย่างต่อเนื่อง บทเพลงตัวอย่างที่แต่งด้วยรูปแบบนี้ที่มีชื่อเสียงที่สุดก็คือ Chaconne ของ J. S. Bach (J. S. Bach's Chaconne) เล่นในคีย์ D Minor ด้วยชุดของไวโอลิน และ Passacaglia ของ J. S. Bach (J. S. Bach's Passacaglia) เล่นในคีย์ C Minor สำหรับออร์แกน

อย่างไรก็ตาม เพลงเต้นระบำแบบ Chaconne ได้แพร่หลายไปยังฝั่งยุโรป มันค่อยๆพัฒนากลายไปเป็นรูปแบบทางดนตรีที่แต่งต่างโดยใช้เทคนิคการแปรทำนอง ในขณะที่การดำเนินคอร์ดได้ถูกพัฒนาจากต้นฉบับแต่เพลงประกอบการเต้นได้หวนกลับไปเป็นทำนองที่มีเสียงต่ำซึ่งเป็นทำนองที่ทำหน้าที่เป็นส่วนประกอบหลักของการเปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง และโดยปกติแล้วถ้าเล่นเป็นกลุ่มทำนองเพลงเหล่านั้นจะถูกเล่นด้วยกลุ่มของ Continuo (เครื่องดนตรีสองชิ้นที่เล่นแนวเบสต่อเนื่อง ประกอบด้วยเครื่องสายเสียงต่ำและคีย์บอร์ด โดยคีย์บอร์ดจะเล่นด้นสดแนวเบสตัวเลข) รูปแบบของการยืนพื้นเบสเสียงต่ำจะถูกเล่นซ้ำๆมากเกินและมากกว่าส่วนอื่นๆทั้งหมด และส่วนเสียงสูงจะก่อให้เกิดความหลากหลาย

หลังจากยุคบาโรค การประพันธ์เพลงแบบ Chaconne ไม่ค่อยได้รับความนิยมนัก โดยตัวอย่างเพลงในยุคหลังได้แก่ 32 Variations in C minor ของบีโทเฟ่น และมีการใช้เป็นบางส่วนในบางชิ้นงานของ Gluck และ Mozart รวมถึงในศตวรรษที่19 ที่มีการใช้ Chaconne และ Passacaglia ในเพลงและถูกเรียกว่า Oscinato Variations

Oscinato Variations

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

Passacaglia

เป็นรูปแบบของดนตรีชนิดหนึ่งกำเนิดเมื่อช่วงต้นของศตวรรษที่17ในประเทศสเปนและรูปแบบนี้นักประพันธ์ยังคงนิยมใช้จนถึงปัจจุบัน เพลงประเภทนี้มักมีลักษณะที่รุนแรง มีรากฐานในการใช้ Bass-Ostinato คือการใช้กลุ่มแนวเบสที่เป็นกลุ่มโน้ตซ้ำๆ และมักเขียนในอัตราจังหวะ 3/4 เป็นการบรรงเลงของดนตรีประกอบสลับกันระหว่างการเต้นและการร้องรูปแบบของ Passacagliaได้ถูกบัญญัติขึ้นใหม่ในปี 1620 โดยนักประพันธ์ชาวอิตาเลี่ยน ชื่อ Girolamo Frescobaldi เขาได้ปรับเปลี่ยนรูปแบบของแนวเบสให้เปลี่ยนแปลงแตกต่างกันมีความอิสระมากขึ้นแต่ยังคงอยู่ในคอร์ดหลักเหมือนเดิมซึ่งนักประพันธ์ยุคหลังก็ได้นำรูปแบบนี้มาใช้ เช่นเดียวกับ Chaconne ได้รับการปรับปรุงพัฒนาจาก Frescobald ซึ่งดนตรี 2 ประเภทนี้มีความใก้ลเคียงกันมาก นักวิชาการได้พยายามแบ่งแยกลักษณะของทั้ง 2 ประเภทนี้ออกอย่างชัดเจนโดยการศึกษาประวัติที่มาของทั้ง 2 แต่ในที่สุดผลสรุปได้ว่าทั้ง 2 ประเภทแตกต่างกันโดย Chaconne มีการใช้เสียงประสานที่เป็นมีความสัมพันกันกับทำนองแนวบนสุด แต่ Passacaglia ได้ถูกสร้างให้เป็นรูปแบบบนแนวเบสที่เป็นระบบ แต่ในศตวรรษที่ 17 และ 18 นักประพันธ์ส่วนใหญ่จงใจผสมผสานให้ดนตรี 2 ประเภทนี้ให้มีลักษณะการประพันธ์เหมือนกัน

History 4 : Ein’ fest Burg ist unser gott, (A Mighty fortress is our god) Martin Luther

‘A Mighty Fortress Is Our God’ เพลงของมาร์ติน ลูเธอร์ซึ่งเป็นที่รู้จักกันเป็นอย่างดี เขาประพันธ์เนื้อร้อง และทำนองในช่วงปี ค.ศ. 1527 ถึง 1529 เดิมทีเพลงนี้มีเนื้อร้องเป็นภาษาเยอรมัน และได้ถูกแปลเป็ยภาษาอังกฤษ และภาษาอื่นๆ อีกกว่า 70 ภาษา
‘A Mighty Fortress Is Our God’ เพลงซึ่งเป็นที่รู้จักกันเป็นอย่างดีของนิกาย Lutheran และ Protestant มีคนเรียกเพลงนี้ว่า “เพลงสวดแห่งการปฏิวัติ” อิทธิพลของเพลงนี้ทำให้มีการสนับสนุนการปฏิวัติมากขึ้น
ดังเช่น Jean-Henri Merle d'Aubigné กล่าวว่า เจ้าชายในนิกาย Lutheran ได้ขับร้องเพลงนี้ในปี 1530 การประพันธ์เพลงนี้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการอดอาหารของกลุ่มคนซึ่งคัดค้านการปกครองของ Charles ที่ 5 ในปี 1529 บทสวดที่ค้นพบล่าสุดอยู่ในสมัยแอนดรูว์ ราวเซอร์ ในปี 1531 แต่บทสวดนี้น่าจะปรากฏอยู่วน บทสวด Writtenberg ของโจเซฟ คลัคที่แต่งขึ้นในปี 1529 ซึ่งต่อมามีการสูญหายเกิดขึ้น หลักฐานชิ้นนี้สนับสนุนว่าบทสวดนี้ได้แต่งขึ้นในช่วงปี 1527 – 1529 ตั้งแต่นั้นมา บทสวดของลูเธอร์ก็ได้รับการตีพิมพ์ในช่วงระยะเวลาสั้นๆ เท่านั้น มีหลักฐานว่ากษัตริย์ King Gustavus Adolphus แห่งสวีเดนได้เข้าร่วมในสงคราม 30 ปี บทสวดนี้ก็ได้รับการแปลเป็นภาษาสวีดิชในปี 1536 โดย Olaus Petri ต่อมาในศตวรรษที่ 1800 บทสวดนี้ได้กลายเป็นเพลงสดุดีแด่นักสังคมนิยมชาวสวีดิช
บทสวดนี้ได้รับการแปลเป็นภาษาอังกฤษครั้งแรกโดย Myles Coverdaleในปี 1539 โดยใช้ชื่อบทสวดว่า “Oure God is a defence and towre” (พระเจ้าของพวกเราคือสิ่งคุมครอง) โดยมีใจความว่า พระเจ้าเป็นที่พึ่งในยามที่เรามีความทุกข์ และช่วยให้เราเข้มแข็ง
ในปัจจุบันบทสวดนี้เป็นที่รู้จักกันดีในนิกาย คาธอลิค ซึ่งปรากฏอยู่ในหนังสือ Catholic Book of Worship ซึ่งพิพม์โดยบาทหลวงคาธอลิคชาวแคแนเดียน การแปลบทสวดเป็นภาษาอังกฤษที่ได้รับความนิยมมากที่สุดคือ เวอร์ชั่น A Mighty Fortress is Our God. (ป้อมปราการอันยิ่งใหญ่ของเราคือพระเจ้า) ซึ่งแปลโดย Frederick H. Hedge ในปี 1853 เวอร์ชั่นอื่นที่ได้รับความนิยมได้รับการแปลโดย Thomas Carlyle

ทำนองเพลง
ลูเธอร์ประพันธ์ทำนองเพลงโดยใช้ชื่อว่า "Ein' Feste Burg"แต่บางครั้งจะเรียกว่า "rhythmic tune" เพื่อให้เห็นถึงความแตกต่าง ระหว่าง 87.87.55.56.7. และ 87.87.66.66.7 ซึ่งต่อมาเป็นที่รู้จักอย่างแพร่หลายในคริสตจักร ในปึ 1906 Edouard Roehrichได้ประพันธ์เพลงซึ่งมากความแตกต่างกับเพลงที่ร้องกันในโบสถ์นิกาย Protestant เป็นอย่างมาก ทำนองเดิมนั้นมีความคล้ายกับทำนาองบทสวดอย่างมากทีเดียว ในช่วงศตวรรษที่ 19 นักดนตรีต่อต้านลูเธอร์เป็นอย่างมากที่เขาเปลี่ยนจากการเขียนบทความ มาแต่งเพลง ซึ่งต่อมานักดนตรีทั้งหลายก็พากันยอมรับว่าลูเธอร์ได้ประพันธ์ทำนองและคำร้องที่เข้ากันได้เป็นอย่างดี

History 3 : Zarlino, Gioseffo

Zarlino เป็นนักประพันธ์เพลงและนักทฤษฎีดนตรีชาวอิตาเลียน เขาเป็นหัวหน้านักทฤษฎีเกี่ยวกับศิลปะการประสานท่วงทำนองในศตวรรษที่ 16 ในหนังสือ Le istitutioni harmoniche ของเขามีจุดที่น่าสังเกตเกี่ยวกับความเป็นมาของทฤษฎีดนตรี ซึ่งทฤษฎีของเขานั้นได้รับการผสมผสานกันระหว่างการคาดการณ์และหลักการตามความเป็นจริง ซึ่งได้บัญญัติเป็นระบบ Willaert’s methods เพื่อเป็นรูปแบบของการเขียนซึ่งประกอบด้วยท่วงทำนองที่ค่อนข้างอิสระ

หลังจากการลาออกจากตำแหน่งของ Rore ซึ่งเป็นเพื่อนร่วมอาจารย์เดียวกันคือ Willaert เมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม ค.ศ.1565 ทำให้ Zarlino ได้รับการแต่งตั้งให้ขึ้นดำรงตำแหน่ง maestro di cappella of St.Marks ซึ่งเป็นตำแหน่งทางดนตรีที่ทรงเกียรติอย่างสูงในอิตาลีและดำรงตำแหน่งนี้จนกระทั่งวาระสุดท้ายของชีวิตในปี 1583 เขาได้บัญญัติหลักการของคณะสงฆ์ที่ Chioggia Cathedral ในปีนั้นเขาเข้ารับการคัดเลือกให้ดำรงตำแหน่ง Bishop โดยคณะผู้แทนจาก Chioggia แต่พลาดตำแหน่ง Zarlino ได้สอนลูกศิษย์อยู่กลุ่มหนึ่งซึ่งต่อมาได้กลายเป็นผู้มีบทบาทสำคัญใน Venetian school of composers อาทิเช่น Claudio Merulo, Girolamo Diruta, Giovanni Croce, Vincenzo Galilei และ Giovanni Maria Artusi


Zarlino เป็นผู้ที่ช่ำชองในการแต่งเพลง mass และ motet (เพลงขับร้องประสานเสียงในโบสถ์) ซึ่งแสดงถึงทักษะการใช้ counterpoint อย่างยอดเยี่ยมและในฐานะนักทฤษฎีดนตรี เขายังเป็นบุคคลแรกที่ใช้meantoneในบทเพลงได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ และเป็นคนแรกที่จำแนกความสำคัญของการใช้ triad ที่มีต่อระดับเสียงต่างๆในการคิดเสียงประสาน ซึ่งเขาได้ประยุกต์มันขึ้นจากสิ่งที่ไม่สมบูรณ์ใน Pythagorian system และเป็นผู้ที่อธิบายเรื่องกฏข้อห้ามของการขนานคู่ 5 และคู่ 8 ในกฏของ counterpoint และได้ศึกษาเกี่ยวกับผลกระทบอันเกิดจากความสัมพันธ์อันผิดพลาดเหล่านั้น